เป็นเรื่องน่าเศร้าที่เปอร์เซ็นต์ของคู่รักที่ประสบกับภาวะมีบุตรยากนั้นเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ในทุกปี โดยในปี 2020 อัตราการมีบุตรยากในผู้หญิงไทยพบอยู่ที่ 1.5 และตัวเลขนี้ก็เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ และด้วยปัญหาสุขภาพนี้เอง ทำให้ CBD เพื่อการเจริญพันธุ์ได้เข้ามามีบทบาทในเชิงสุขภาพกันมากขึ้น

เหตุผลที่ทำให้ภาวะการมีบุตรยากเพิ่มขึ้นนั้นก็เนื่องจากไลฟ์สไตล์ที่เคร่งเครียด การตัดสินใจเรื่องต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน เครียดเรื่องงาน เรื่องผู้คน รวมไปถึงสภาวะกดดันทางเศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อมรอบตัว

ในบทความนี้ เราจะมาดูกันว่าสาร CBD มีผลกระทบต่อการมีลูกของมนุษย์เราอย่างไรได้บ้าง

โดยปกติแล้วข้อมูลส่วนใหญ่ที่เราค้นคว้าจะมาจากงานวิจัยต่างประเทศ แต่ข้อมูลเกี่ยวกับประเด็นนี้ยังคงขาดข้อมูลจากงานวิจัยที่หลากหลาย ดังนั้น เราจึงอยากให้มอง CBD เป็นเพียงทางเลือกทางหนึ่งในการเพิ่มโอกาสในการนำมาใช้เชิงสุขภาพเท่านั้น

สาร CBD ส่งผลกระทบอย่างไรต่อร่างกายบ้าง

ระบบสืบพันธุ์เป็นระบบที่ซับซ้อน จึงต้องทำความเข้าใจกับปัจจัยหลาย ๆ อย่างที่มีผลต่อโอกาสในการตั้งครรภ์ หนึ่งในปัจจัยที่ส่งผลต่อโอกาสในการตั้งครรภ์ คือ ระบบกัญชาในร่างกาย (ECS: Endocannabinoid system)

สาร CBD และระบบกัญชาในร่างกาย

CBD เป็นสาร Cannabinoids ชนิดหนึ่งที่พบได้ในต้นกัญชา โดยสาร CBD ช่วยทำให้รู้สึกผ่อนคลาย บรรเทาอาการปวด และช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น ส่วนสาร THC เป็นสารอีกชนิดหนึ่งในต้นกัญชาซึ่งมีส่วนประกอบทางเคมีที่ทำให้รู้สึกมึนเมา

ระบบกัญชาในร่างกาย (ECS) ประกอบด้วยกลุ่มเซลล์ที่ทำหน้าที่เป็นตัวรับที่เรียกว่า CB1 และ CB2 โดยตัวรับนี้จะพบได้ในทุกส่วนของร่างกายซึ่งทำหน้าที่กระตุ้นและควบคุมหน้าที่ที่สำคัญต่าง ๆ ในร่างกาย ดังนี้

• ระบบสืบพันธุ์นั้นเพศหญิง: ECS ส่งผลต่อการเจริญเติบโต การสุก และการหลั่งของต่อมไร้ท่อของไข่ในรังไข่
• การเรียนรู้และความจำ
• อารมณ์และกระบวนการทางอารมณ์ 
• การนอนหลับ
• การควบคุมอุณหภูมิ
• การควบคุมความเจ็บปวด
• การอักเสบและการตอบสนองต่อภูมิคุ้มกัน 
• การรับประทานอาหารและหารเผาผลาญ

ECS จะทำปฏิกิริยากับสาร cannabinoids ที่ผลิตขึ้นในร่างกายแม้จะไม่ได้ใช้กัญชาก็ตาม แต่บางครั้งร่างกายอาจเจอปัญหาในการสร้างสาร cannabinoids ได้

สาร Endocannabinoids ชนิดหนึ่งที่สำคัญที่มีส่วนช่วยในเรื่องของการเจริญพันธุ์ คือ สาร Anandamide โดยสาร Anandamide ในร่างกายจะเพิ่มสูงขึ้นในช่วงตกไข่ และมีผลต่อโอกาสในการตั้งครรภ์

ในทางกลับกัน หากร่างกายมีปริมาณสาร Anandamide ต่ำ หรือเมื่อร่างกายกำลังขาดสาร Endocannabinoids จะส่งผลต่อกระบวนการการตกไข่ ทำให้โอกาสการตั้งครรภ์ลดลง 

CBD เพื่อการเจริญพันธุ์

CBD และการมีบุตรในเพศหญิง

CBD เพื่อการเจริญพันธุ์นั้นจะเข้าไปช่วยเพิ่มระดับ Anandamide ซึ่งเป็นสารที่สำคัญในระหว่างกระบวนการตกไข่

ในช่วงระยะเวลานี้ CBD จะไปลดการสลายตัวของ FAAH ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่เพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ ดังนั้น หากกำลังประสบปัญหาภาวะมีบุตรยาก CBD อาจเป็นตัวเลือกที่สามารถเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ได้

ปัญหาและประเด็นที่เกี่ยวข้องกับภาวะมีบุตรยากอาจทำให้เกิดความวิตกกังวล นำไปสู่ปัญหาความเครียด ทำให้ผู้หญิงอาจประสบกับความไม่สมดุลของฮอร์โมนและไปลดโอกาสในการตั้งครรภ์

CBD จะไปกระตุ้นตัวรับ Serotonin ซึ่งช่วยให้อารมณ์ดี หากกำลังประสบปัญหากับความไม่สมดุลของฮอร์โมน จะส่งผลให้มีการผลิตสเปิร์มและไข่ที่แข็งแรงน้อยลง ดังนั้น CBD จึงเป็นอีทางเลือกหนึ่งที่ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายเมื่อต้องการมีลูก

CBD และการมีบุตรในเพศชาย

งานวิจัยพบว่าในสเปิร์มจะมีตัวรับ GPR18 ซึ่งมีส่วนเกี่ยวข้องกับระบบกัญชาในร่างกาย 

การที่ CBD ส่งผลดีต่อระบบกัญชาในร่างกายนั้น ทำให้เชื่อกันว่า CBD อาจช่วยส่งเสริมระบบสืบพันธุ์โดยไปกระตุ้น ‘ปฏิกิริยาอะโครโซม‘ ซึ่งเป็นกระบวนการที่อสุจิผสมกับไข่

ตัวรับ GPR18 ถูกกระตุ้นโดยปฏิกิริยานี้โดยการหลั่งเอ็นไซม์ย่อยอาหารต่าง ๆ ออกมา ซึ่งทำให้อสุจิสูญเสียผสมกับไข่ได้ง่ายขึ้น และเป็นที่เชื่อกันว่า CBD ช่วยเพิ่มการกระตุ้นตัวรับซึ่งช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิสนธิของไข่ด้วย

วิทยาศาสตร์ได้พิสูจน์ให้เห็นถึงความเชื่อมโยงระหว่างตัวรับกับ ECS และยังได้พิสูจน์ให้เห็นถึงผลดีของ CBD ต่อระบบ ECS ในร่างกาย อย่างไรก็ตาม วิทยาศาสตร์ยังไม่ได้มีการพิสูจน์ว่า CBD จะไปช่วยเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ได้โดยตรง แต่มีปัจจัยหลายประการที่ชี้ให้เห็นว่าอาจส่งผลเช่นนั้นได้

CBD น่าลองใช้ เพื่อช่วยเพิ่มโอกาสการมีบุตรหรือไม่ 

ในปัจจุบันยังไม่มีการพิสูจน์ว่าการใช้สาร CBD เพื่อการเจริญพันธุ์นั้นจะมีผลเสียใด ๆ ต่อร่างกาย จึงไม่ใช่เรื่องเสียหายใด ๆ หากจะทดลองใช้ นอกจากนี้สาร CBD ยังช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกัน การนอนหลับและทำให้อารมณ์ดีขึ้นซึ่งปัจจัยเหล่านี้ล้วนมีความสำคัญต่อการมีบุตรอย่างมาก

ผลข้างเคียงของสาร CBD 

เนื่องจากสาร CBD เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้จากธรรมชาติ จึงส่งผลให้มีผลข้างเคียงน้อย โดยอาจจะมีอาการต่าง ๆ เพียงเล็กน้อย เช่น อาเจียน ปวดหัว ง่วงนอน และอาจรู้สึกขี้เกียจ อย่างไรก็ตาม เมื่อร่างกายคุ้นชินกับสาร CBD แล้ว ผลข้างเคียงต่าง ๆ นี้จะหายไปเองตามธรรมชาติ 

คำเตือน

อย่างไรก็ตาม ดังที่ได้กล่าวไว้ก่อนหน้านี้ ไม่ควรใช้ผลิตภัณฑ์กัญชาที่มีสาร THC เพาะอาจส่งผลเสียต่อการตกไข่และการฝังตัวของไข่ได้

บทสรุป 

ปัญหาเกี่ยวกับภาวะเจริญพันธุ์เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยทั้งในชายและหญิง จึงมีทางเลือกการรักษาทางธรรมชาติที่หลากหลาย เช่น การใช้สาร CBD ที่มีหลักฐานการศึกษาทางวิทยาศาสตร์แสดงให้เห็นแล้วว่าสาร CBD มีส่วนช่วยในการรักษาภาวะมีบุตรยาก

ในปัจจุบัน การศึกษาทางการแพทย์กำลังอยู่ในขั้นตอนของการพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับประสิทธิภาพของ CBD เพื่อการเจริญพันธุ์ หากการค้นพบนี้ตรงตามทฤษฎีที่ว่าสาร CBD สามารถช่วยผู้มีภาวะมีบุตรยาก อาจทำให้ CBD กลายเป็นสารสำคัญที่ถูกนำมารัใช้เพื่อรักษาภาวะมีบุตรยากทั้งในเพศหญิงและเพศชาย